Ötenaziye bakış

 

Ötenazi, Yunanca güzel ölüm anlamını taşıyan bir kelime olup insanların dayanamayacak kadar acı çektikleri durumda yasal ve kontrollü olarak acısız bir şekilde hayatlarını sonlandırma olayıdır. 

 Ötenazi için dinlerin ne söylediğini tartışmayacağım çünkü bütün semavi dinler veya geri kalan birçok inanış ötenaziye pek sıcak bakmamakta hatta yasaklamakta. Biz biraz daha duruma felsefi yaklaşmayı deneyebiliriz. Aktif ve pasif ötenazi şeklinde kabaca ayrılabilir, anlaşılacağı üzere aktif şeklinde yüksek dozda bir ilaçla hasta yaşama veda ediyor, pasif şeklinde ise aslında hastanın ölmesi bekleniyor. Şimdi ötenazi hangi ülkelerde yasal olarak uygulandığına bir bakalım. Bu uygulama Türkiye'de yasal değil hatta bu eylem kasten adam öldürme suçuna girmekte. 2001'de Hollanda 2002'de Belçika 2009'da Lüksemburg'da bunun yanında Kanada ve ABD'nin belli eyaletlerinde ötenazi uygulaması yürürlükte. Avustralya ve Yeni Zelanda ötenazinin yasal olduğu diğer ülkeler. 2021 verilerine göre dünyada 8 ülkede ötenazinin yasal olduğunu görüyoruz, en son 2021 yılında İspanya'da sa yasallaştı. Ama elbette her isteyene ötenazinin uygulanmadığını biliyoruz. Her ülke veya eyaletin ötenazi için gerekli şartları bulunmakta her birinin ayrı veya benzer belli başlı yeterlilik şartları var. Öncelikli olarak 18 yaşının üzerinde olmanız gerekmekte. Bunun dışındaki diğer prosedürleri her ülke için araştırarak öğrenebilirsiniz. 

 Ben dar bir çerçevenin aksine daha geniş ötenazi şartlarını destekliyorum. Çünkü ötenazinin bir vatandaşlık hakkı olduğunu düşünüyorum. Acı çeken, iyileşme ümidi olmayan insanların yaşama tercihlerini zaten kendileri yapmalılar. Yani tüm ülkelerde ötenazi en alt sınırlarında bile olsa yasal olmalı. Benim bedenim, benim acılarım, benim psikolojim kim, niye, ne zaman öleceğime karar versin ki. O acıları (psikolojik veya fiziki) ben çekiyorum benim yerime karar veren hükümet veya doktorlar değil. Zaten ölmeyi kafaya koymuş bir kişi bunu yapacaktır. Ama bunu acı dolu, hazırlıksız ve kimseyi düşünmeden yapması herkese zarar verir. İntihar etmeye kalkarken kendine kalıcı bir şekilde hasar verebilir, bu da psikolojisini daha da bozabilir tüm bunlardan sevdikleri de zarar görebilir. Bunun yerine hükümetin ve doktorların kontrolünde planlı, hazırlıklı ve mümkün olduğu kadar acısız bir şekilde halledilmesi herkes için en sağlıklısıdır. Ötenazinin insanları intihara teşvik edeceğini düşünmüyorum. Çünkü ölmek isteyen bir insan bunun yasal yollardan mı yasal olmayan yollardan mı olacağını düşünmez bile. Elbette bunun istatiksel oranı, ötenazinin yasallaşmış olduğu ülkelerde sosyoekonomik, psikolojik verilerin ışığında incelenebilir ve elbette buna dair belli veriler vardır. Yani ötenazi insanları ölmeye teşvik mi ediyor yoksa illegal yollardan intihar etmeye çalışan insanları kontrollü ölüme mi sevk ediyor, bunun elbette bir bilimsel değerlendirmesi vardır. 

 Buradan her önüne gelenin ötenazi hakkından yararlanması anlamı çıkartılmamalıdır, insanların ötenazi hakkı olduğu gibi kaliteli bir şekilde yaşama hakları da mevcuttur. Elbette ki ötenazi en son seçenektir.